Mediërend Leren module 1 (Basistraining ‘Samen’ ontwikkelen)

Doelstelling
De training beoogt cursisten in de gelegenheid te stellen nader kennis te maken met de mediatie-technieken van Klein, Feuerstein en Lidz en met de cognitieve functies ten behoeve het leren / ontwikkelen. Tevens worden denkstimulerende programma’s, zoals het Instrumenteel Verrijkingsprogramma (I.V.P.) van Feuerstein, het Dynamic Assessment materiaal van Tzuriel en het Bright Start curriculum van Haywood geïntroduceerd. Ook een korte introductie van de executieve functies (in relatie tot de cognitieve functies) is onderdeel van deze training. Gedurende de training wordt specifiek aandacht besteed aan de betekenis van het concept Mediërend Leren voor de Nederlandse opvoedings- en onderwijssituatie. De training is vooral praktisch en richt zich op het direct inzetten van het geleerde, hierbij treedt de trainer steeds op als model. Op verzoek zenden wij u graag het gehele uitgewerkte programma toe, inclusief studiebelasting etc.

Inclusie
De basis van Mediërend Leren zijn de rechten van het kind en de mensenrechten.
Kenmerkend van de basistraining is dat het handelingsgericht is. Dit betekent dat het uitgangspunt is dat een kind of jongere kennis krijgt en heeft van zijn/haar talenten, ontwikkelmogelijkheden en dat je transparant bent over haar of zijn beperkingen. Maar vooral dat er geen plan geschreven wordt zonder dat het kind of jongere kennis heeft genomen van het plan en er mee ingestemd heeft.
Pas als het kind/de jongere kennis heeft van de bevindingen en hun plan van aanpak of OPP, daar commitment over heeft kan hij of zij zelf verantwoordelijkheid dragen over wat het betekent voor zijn ontwikkeling en leren. Het kind/de jongere kan hierdoor zelf hulp vragen aan zijn omgeving en kan vanuit zijn eigen talenten en kwaliteiten een ander ondersteunen. Hij of zij is niet meer alleen afhankelijk van de professionele ondersteuner.
Hiermee wordt de werkdruk van de begeleider of leerkracht sterk vermindert. Inclusie en inclusief onderwijs is zeker geen 1 op 1 begeleiding of onderwijs op maat waardoor alles op de schouder van de leerkracht of begeleider komt te liggen, terwijl de realiteit is dat wij werken met groepen en elk kind of jongere recht heeft op onze aandacht.
Bovengenoemde uitganspunten zijn bijzonder relevant t.a.v. actuele ontwikkelingen als inclusie het Inclusief Onderwijs, Werken naar Vermogen, de cliënt gerichte benadering, het passend onderwijs en natuurlijk bij het ‘leren-leren’
Daarnaast is het essentieel juist in de opvoedings-, onderwijs- en begeleidingssituatie de relatie en het contact in stand te houden ondanks alle leer-, aandacht-, motivatie, – en gedragsproblemen die het kind/leerling/cliënt eventueel heeft. De inhoud van de training is van toepassing op alle kinderen, leerlingen en cliënten ongeacht hun leeftijd of ontwikkelingsniveau. Kiest u voor deze fantastische manier van leren en ontwikkelen, waardoor d.m.v. een zorgvuldige interactie zowel motivatieproblemen, faalervaringen als gedragsproblemen voorkomen kunnen worden? De basistraining Mediërend Leren baseert zich op de concepten, theorieën en methodieken van onder andere Vygotsky, Jolles, Hessels, Greenspan, Feuerstein, Klein, Tzuriel, Haywood en Lidz.

Voor wie:
De training is bestemd voor diegenen die het aandurven om invulling te geven aan inclusie en werkelijk durven te gaan voor de talenten van kinderen/(jong)volwassenen (niet o.b.v. een norm, maar op basis van de Zone van de Naaste Ontwikkeling) en die wezenlijk willen aansluiten bij het denkproces van de ander om de ontwikkeling van de ander op gang te brengen. Het is essentieel, juist in de onderwijs- en begeleidingssituatie, de relatie met en het contact tussen opvoeder/begeleider en kind/jongere in stand te houden, ondanks alle leer-, aandachts-, motivatie, – en gedragsproblemen die het kind/leerling eventueel heeft. De inhoud van de training is van toepassing op alle kinderen en jongeren ongeacht hun leeftijd, problematiek of ontwikkelingsniveau.

Programma
Dag 1:
• Kennismaken, activeren van aanwezige kennis
• Bespreken van het programma van training inclusief alle huiswerkopdrachten
• Start van het persoonlijk leertraject a.d.h.v. persoonlijke leerplannen (t.b.v. reflectie)
• Mediërend Leren in relatie brengen met de theorieën en methodieken van Vygotsky, Klein, Feuerstein, Tzuriel, Haywood en Lidz
• Bespreking van de pijlers van het concept Mediërend Leren
• Positionering van Mediërend Leren binnen hedendaagse vernieuwingsprocessen in de zorg, opvoeding en onderwijs en de participatiemaatschappij
• Een schets van hedendaagse visies op opvoeding, onderwijs, ontwikkeling, leren en instructie
• Bespreking van het concept ‘Zone van de Naaste Ontwikkeling’ van Vygotsky
• Bespreking van het FLOM-model (Flexibility of Mind): leren voor later en niet alleen voor NU
• Bespreking van de ‘omgekeerde piramide met cognitieve functies’ (bouwstenen van het denken)
Dag 2:
• Bespreking van het concept mediatie en de mediatiekenmerken (zorgvuldige interactie)
• Inleiding in de uitgangspunten en doelstellingen van het remediëringsprogramma Instrumental Enrichment Program, als voorbeeld van één van middelen die gebruikt zou kunnen worden t.b.v. de ontwikkeling van kinderen en jongeren
• Praktisch oefenen met de cognitieve functies, a.d.h.v. (spel)materiaal en door kennis te maken met het instrument ‘Oriëntatie in de Ruimte 1′- t.b.v. ruimtelijke relaties leggen, plannen en doelgericht gedrag.
Dag 3:
• Analyse van (spel)materiaal en/of lesstof a.d.h.v. het analyse-instrument ‘de cognitieve kaart’
• Praktisch oefenen met de cognitieve functies, a.d.h.v. (spel)materiaal en door kennis te maken met het instrument ‘Organisatie van Stippen’, o.a. t.b.v. nauwkeurig waarnemen, plannen, systematisch werken, volgehouden aandacht, organisatie, reactie inhibitie en niet impulsief zijn
Dag 4:
• Ontwikkelen van een kijkwijzer met als observatiecriteria de mediatiekenmerken
• Analyseren van video-opnames a.d.h.v. de zelf ontwikkelde kijk- observatiewijzer
• Bespreking van de transfertechniek ‘Bridgings en Principes’ (transfer van het geleerde op verschillende levensterreinen, voor later op een ander plaats met iemand anders etc.)
• Vaardigheden eigen maken voor het maken van leerprincipes o.b.v. te verwachten leermomenten
Dag 5:
• Het eigen maken van de theoretische basis van de cognitieve functies t.b.v. de praktisch toepasbaarheid in de dagelijkse situaties, mede in relatie gebracht met de executieve functies
• Behandeling van de structuur van een mediërende interventie/les in combinatie met de inzet van de cognitieve functies
• Praktisch oefenen met de cognitieve functies, a.d.h.v. (spel)materiaal en door kennis te maken met het instrument ‘Vergelijken’: DE basis cognitieve functie van alles wat we leren! Aandacht voor relatie leggen, plannen en oriëntering, doelgericht gedrag, en organisatie
• Voorbereiding op en het in groepen oefenen met een mediërende les/interventie (een cognitieve les die direct gerelateerd is aan de ontwikkeling van het kind/de jongere)
Dag 6:
• Analyse van verschillend spel- en leermateriaal a.d.h.v. de cognitieve- en executieve functies
• Praktisch oefenen met de cognitieve functie ‘analyseren’ en de onderliggende cognitieve functies, a.d.h.v. (spel)materiaal en m.b.v. het remediëringsinstrument ‘Analytische waarneming’ Aandacht voor waarnemen, nauwkeurig zijn, relatie leggen, analyseren, organiseren, reactie inhibitie, taakinitiatie etc.
• Welke betekenis hebben de verschillende remediëringsinstrumenten voor onze kinderen en jongeren? Zijn ze passend, geven ze antwoord op de hulpvraag van het kind/de jongere?
• Bespreking van de samenhang tussen de remediëringsinstrumenten, de mediatiekenmerken, de cognitieve functies en de cognitieve kaart
• Aan de hand van enkele casussen wordt een gemotiveerde keuze gemaakt m.b.t. de inzet van de verschillende remediëringsinstrumenten en wat het betekent voor onze interactiestijl.
Dag 7:
• Analyse van eigen video-opnames a.d.h.v. een kijkwijzer en een geformuleerde kijk/leervraag
• Reflectie op de presentatie van de eigen video-opnames
• Bepalen van de persoonlijke leerpunten voor de komende periode
Dag 8:
• Introductie leerpotentieelonderzoek/dynamic assessment
• Samen nadenken over onze wensen en verwachtingen voor het vervolg en de betekenis van het geleerde voor wie we deze trainingen hebben gevolgd
• Presentatie van het persoonlijk leren a.d.h.v. portfolio, terugblik, reflectie, evaluatie en vooruitblik.